ਜੇਐੱਨਐੱਨ, ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ : ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਅਤੇ ਚੀਨ ਵਿਚਾਲੇ ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਗਠਜੋੜ ਭਾਰਤ ਲਈ ਸਾਲਾਂ ਤੋਂ ਸਮੱਸਿਆ ਬਣਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਹਮੇਸ਼ਾ ਹੀ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਚੀਨ ਦੇ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟਾਂ, ਸੀਪੀਏਸੀ, ਸਿਲਕ ਕੋਰੀਡੋਰ, ਗਵਾਦਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਸਮੇਤ ਹੋਰ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿੱਚ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਨਿਵੇਸ਼ਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਹੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਿਹਾ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਚ ਰਹਿਣ ਵਾਲੇ ਲੋਕ ਵੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ‘ਤੇ ਸੜਕਾਂ ‘ਤੇ ਉਤਰੇ ਹਨ। ਚੀਨ ਦੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟਾਂ ਕਾਰਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ‘ਤੇ ਕਰੀਬ 60 ਖਰਬ ਰੁਪਏ ਦਾ ਵਿਦੇਸ਼ੀ ਕਰਜ਼ਾ ਹੈ। ਇਹ ਅੰਕੜਾ ਸਟੇਟ ਬੈਂਕ ਆਫ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੇ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ ਹੈ।
ਗਵਾਦਰ ਵਿਖੇ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਕਾਰਨ
ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਗਵਾਦਰ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਮੌਜੂਦਾ ਵਿਰੋਧ ਦਾ ਕਾਰਨ ਵੀ ਇਹੀ ਹੈ। ਦਰਅਸਲ ਚੀਨ ਦੇ ਦਬਾਅ ਹੇਠ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਪਣੇ ਹੀ ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਦੇ ਖਿਲਾਫ ਫੈਸਲਾ ਲੈ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇਹ ਲੋਕ ਨਾਰਾਜ਼ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਗਵਾਦਰ ‘ਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਵਿਰੋਧ ਪ੍ਰਦਰਸ਼ਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰੀਏ ਤਾਂ ਇੱਥੇ ਸਥਾਨਕ ਮਛੇਰਿਆਂ ਦੇ ਮੱਛੀ ਫੜਨ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਸਥਾਨਕ ਮਛੇਰਿਆਂ ਦੀ ਰੋਜ਼ੀ-ਰੋਟੀ ’ਤੇ ਸੰਕਟ ਦੇ ਬੱਦਲ ਮੰਡਰਾ ਰਹੇ ਹਨ।
ਚੀਨ ਦੇ ਹਿੱਤਾਂ ਲਈ ਕਰਜ਼ੇ ਵਿੱਚ ਡੁੱਬਿਆ ਪਾਕਿਸਤਾਨ
ਗਵਾਦਰ ਚੀਨ ਦੇ ਉਸ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਬਦਲੇ ਬੀਜਿੰਗ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵੱਡੀ ਰਕਮ ਦਾ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਕਮ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਨਾਂ ‘ਤੇ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਹੈ। ਪਰ, ਅਸਲੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਪੈਸਾ ਸਿਰਫ਼ ਉਸ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚੇ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜਿਸ ਦੀ ਬੀਜਿੰਗ ਨੂੰ ਗਵਾਦਰ ਤੋਂ ਚੀਨੀ ਸਰਹੱਦ ਤੱਕ ਆਪਣਾ ਮਾਲ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਲੋੜ ਸੀ। ਇਸ ਦਾ ਇਹ ਵੀ ਮਤਲਬ ਹੈ ਕਿ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਉਸ ਉਸਾਰੀ ‘ਤੇ ਕਰਜ਼ਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਸੀ ਜੋ ਘੱਟ ਸਮੇਂ ਅਤੇ ਘੱਟ ਲਾਗਤ ‘ਚ ਆਪਣਾ ਮਾਲ ਚੀਨ ਲਿਜਾਣ ਲਈ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਹ ਕਰਜ਼ਾ ਇੰਨਾ ਜ਼ਿਆਦਾ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਨੂੰ ਚੁਕਾਉਣ ਲਈ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਨੂੰ ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੱਥ ਫੈਲਾਉਣੇ ਪਏ ਹਨ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੀਨ ਨੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਵਿੱਚ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਗਵਾਦਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਹੈ, ਸਗੋਂ ਸੀਪੀਏਸੀ ਜਾਂ ਚੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਆਰਥਿਕ ਗਲਿਆਰਾ ਵੀ ਹੈ।
